It strampeljende feanlyk Het strompelende veenlijk

Vandaag is Doarmer in het verre land D. geweest in de plaats K’veen om daar een halve marathon te lopen. Voor hem was het in zekere zin een reis in het verleden, want vroeger heeft hij in deze plaats en bij deze wedstrijd een “finest hour” beleefd. De omroeper kende hem zelfs nog en maakte hetzelfde grapje als 20 jaar geleden, bij de doorkomst na de eerste ronde klonk uit alle luidsprekers “en daar komt Koosje uit W.”! Dus in de herfst van zijn leven was Doarmer weer even terug, want hij probeert zijn bestaan met een cirkelbeweging te leiden en daarom liep hij vandaag over de uitlopers van de Noord-Duitse Laagvlakte tussen de turfdampen. Er stond een harde wind en het was de bedoeling dat men er kilometers lang pal tegenin liep. Dit werd sommige lopers iets te veel en vooral in de tweede ronde was dit te merken. Doarmer dacht op een bepaald moment , dat hij voor zich een strompelend veenlijk zag, de streek staat erom bekend, maar bij het inhalen bleek het een uitgeputte loper te zijn en hoe behulpzaam Doarmer in het normale leven ook is, in een wedstrijd is het ieder voor zich. Hij weet ook niet of de loper de finish wel gehaald heeft, misschien wordt hij over paar duizend jaar uit de turf gegraven en bereikt hij postuum toch nog eeuwige roem.

Oer it tinken Over het denken

Echter: wij zijn van de wereld en niet alleen maar erin; ook wij zijn verschijnselen krachtens komst en vertrek, verschijnen en verdwijnen; en hoewel we uit een niets komen, arriveren wij goed toegerust voor de confrontatie met alles wat maar aan ons verschijnt en voor de deelneming aan het spel van de wereld. Deze eigenschappen verdwijnen niet als we ons toevallig eens met mentale werkingen bezighouden en opzettelijk de ogen van ons lichaam sluiten, om de platonische metafoor te gebruiken, teneinde de ogen van de geest te kunnen openen.

Hannah Arendt

Want wanneer een illusie verdwijnt, wanneer een verschijnsel plotseling uiteenvalt, is het altijd ten gunste van een nieuw verschijnsel dat voor eigen rekening de ontologische functie van het eerste overneemt…… De desillusie is alleen maar het verlies van een evidentie omdat zij de verwerving van weer een andere evidentie is.

Merleau-Ponty

Hannah Arendt merkt naar aanleiding van dit probleem ook op, dat het een hardnekkige dwaling is te geloven dat de oorzaak van “hogere rang” moet zijn dan het gevolg .

Amerijen Ogenblikken

it brekbere begjin - het breekbare begin

devoasje - devotie

kedize - beslissen

it miel - de maaltijd

In tongerjend ein Een donderend einde

Vanochtend om half zes dacht Doarmer dat zijn laatste uur geslagen was, want links en rechts knetterde de bliksem om het huis als was het een precisiebombardement. Doarmer had er vrede mee, hoewel hij altijd het gevoel had dat het zijn bestemming was om in een veldslag aan de Tsjonger te sneuvelen. Een mens kan echter niet alles hebben en zo’n bliksemend einde heeft ook wel wat. Hij realiseerde zich hoe belangrijk het is goed geleefd te hebben en geen spijt te hebben van de zonden die men niet heeft begaan. Wat dat laatste betreft heeft Doarmer altijd zijn best gedaan. Kortom vol zelfvertrouwen keek hij naar het vuurwerk , maar blijkbaar behaagde het Hem nog niet Doarmer tot zich te roepen en nam Hij genoegen met een tv-toestel en een verwarmingsketel. Doarmer ziet hierin een teken, dat hij enthousiast zijn leven moet voortzetten, er zijn nog wel een paar zonden te vinden, die hij niet heeft begaan en wie weet wordt toch nog iets daar aan de Tsjonger.

Fertutearzje Verpieteren

Heeft u ook soms dat gevoel?

Tja, wat ik as iensum knyn
no fan it libben fyn;
it is bytiden min te fernearen,
sjoch myn delhingjende earen.

Neatsizzend Nietszeggend

Hij had niets te verdedigen. Dat verklaart waarom hij zich kon concentreren op pure vijandelijkheden. Hij hoefde alleen maar aan te vallen. Hij hoefde zijn tegenstanders alleen maar in de pan te hakken….. Soms sprak hij in vloeiende volzinnen gevuld met onbegrijpelijk jargon. Vanzelfsprekend wist bijna geen mens wat het allemaal precies betekende, maar zijn sterke punt was dat hij een sfeertje wist te scheppen van: “Als je dit niet begrijpt, ben je wel erg stom”….. Ik kon zijn argumenten niet weerleggen. Het was alsof ik een partijtje aan het boksen was met een spook: hoe vaak en hoe hard ik ook sloeg, ik raakte alleen maar lucht. Ze bezaten geen harde kern.

Murakami

De hampelman

Aan een trekpop is eigenlijk niets komisch; er zit geen tegenstrijdigheid in dat hij zijn zonderlinge bewegingen maakt, daar men immers aan het touwtje trekt. Maar een harlekijn te zijn in dienst van iets onverklaarbaars, dat is komisch; de tegenstrijdigheid is deze, dat er geen zinnige reden aanwijsbaar is waarom men nu eens een trekking in het ene been krijgt en dan weer in het andere. Wanneer ik nu wat ik doe niet aan mijzelf kan verklaren, dan wil ik het niet doen ook ; wanneer ik de macht waaraan ik mij onderwerp niet kan begrijpen, dan wil ik mij er niet aan onderwerpen.

Søren Kierkegaard

It eale Het edele

Het leven als geheel valt uiteen in arbeid en vrije tijd, ook in oorlog en vrede, en onze activiteiten zijn gericht gedeeltelijk op nodige en nuttige, gedeeltelijk op edele zaken. Wat nu de rangorde betreft geldt voor de staat hetzelfde als voor het individu: oorlog worde gevoerd met het oog op vrede, gearbeid worde voor vrije tijd, nodige en nuttige dingen zijn dienstbaar aan de edele. Dit houde de staatsman bij zijn wetgeving in het oog.

Aristoteles

Wettersigge Waterkant

Beelden van Doarmer's trainingsrondje langs de grensrivier R., rechts begint eigenlijk Salland.

Kar en determinaasje Keuze en determinatie

Saul bleef kalm, al kostte hem dat enige moeite. “In vrijheid handelen betekent niets meer dan vrijwillig handelen, dus zonder dat je handelt uit verplichting of verslaving. Met andere woorden, handelen in overeenstemming met je verlangens en overtuigingen. Dat is absoluut niet in strijd met een wereld die door wetten wordt gedetermineerd. Sterker nog, zo’n wereld vereist dat je handelingen worden veroorzaakt door je eigen verlangens. In vrijheid handelen betekent niet dat je in staat moet zijn om iets anders te doen dan wat we in precies dezelfde omstandigheden op een bepaald moment doen. Daar gaat het helemaal niet om.”
“Daar gaat het nu juist wel om! “, riep Chloë. “Dat is precies wat in vrijheid handelen voor mij betekent! Het gaat er niet om dat je de vrijheid hebt om tegen de regering te protesteren, het gaat erom dat je de vrijheid hebt om ervoor te kiezen tegen de regering te protesteren!”

L.Eyre

Welke vrijheid is mogelijk? Vrijheid ondanks determinatie? Misschien maakt het ook niets uit. In deze discussie wordt ook als argument gebruikt, dat het voor iemand, die een lot koopt , in feite niets uitmaakt, of de winnende nummers al van tevoren getrokken zijn of pas achteraf. De kans om te winnen blijft even groot.

De luorkjende boal De loerende beul

Gij gelijkheidspredikers, uit u schreeuwt naar gelijkheid de tirannenwaanzin der onmacht: uw heimelijkste tirannenlusten vermommen zich zo in deugd-woorden! …….. Aldus raad ik u, mijne vrienden: wantrouw allen, in wie de neiging tot straffen machtig is! Dat is volk van slechte aard en afkomst; uit hun gezichten loert de beul en de speurhond. Wantrouwt al diegenen, die druk over gerechtigheid spreken! Waarlijk hun zielen ontbreekt het niet enkel aan honing.En wanneer zij zichzelf “goeden en rechtvaardigen” noemen, vergeet dan niet, dat hun voor farizeeër maar één ding ontbreekt: macht!

Nietzsche

De tsjelke De beker

Doarmer wit it no, Hy bestiet!

Krigel Strijdbaar

Moarn is de dei! Meie hja yn’e boaits yn R. krigel wêze! D’er stiet in protte op it spul . Wurde hja ferslein, dan sil it himelske ljocht dwêste en in jierren duorjende tsjusternis tsjocht del. Dêrom dizze wurden út in Frysk liet:

Fryslân ropt! De findels foar!
Net mear drige yn’e rige!
Fol de kloft fan krigers oan,
Is ús folts syn kriich ûntstoarn?
War dy! Fries fan’t âlde skaai!
’t Âlde heitelân is faai!

Nou, als dit niet helpt dan weet Doarmer het ook niet meer, maar het lied zegt gelukkig ook “Bûch de knibbels del! Krêft fan boppen yn te roppen, ha wy nedich, eltse dei”

De neilen De nagels

Vrij noemt gij u? Uw heersende gedachte wil ik horen, en niet ‘dat gij een juk zijt ontdoken’. Zijt gij er een, die een juk ontduiken mocht? Menigeen heeft zijn laatste waarde weggeworpen, toen hij zijn dienstbaarheid van zich wierp. Vrij waarvan? Wat bekommert zich Zarathoestra daarom! Klaar echter moeten mij uw ogen kond doen: vrij waartoe!…….. Menigeen moogt gij de hand niet geven, doch slechts de klauw: en ik wil dat uw klauwen ook nagels hebben. Maar de ergste vijand die gij kunt ontmoeten, zult gij altijd zelf zijn; gij wacht u zelf op in holen en donkere wouden…… Ga met uw tranen in eenzaamheid, mijn broeder. Ik heb hem lief, die boven zichzelf uit scheppen wil en zo te gronde gaat.

Nietzsche

Ook hier wijst Nietzsche erop,dat het niet voldoende is het juk af te werpen , zoals de leeuw dat doet met de last, die op de kameel geladen is. Het gaat erom, wat men met die vrijheid doet (vrij waartoe!)

Dûs Douche

Doarmer heeft een douche, ook al hangt deze buiten aan een boom en wordt het water door zonnewarmte op temperatuur gebracht.

Woansdeis 's Woensdags

It ark Het werktuig

Was ist in Wahrheit das Ding, sofern es ein Ding ist? Wenn wir so fragen, wollen wir das Dingsein (die Dingheit) des Dinges kennenlernen. Es gilt, das Dinghafte des Dinges zu erfahren. Dazu müssen wir den Umkreis kennen, in den all jenes Seiende gehört, das wir seit langem mit dem Namen Ding ansprechen.

Heidegger

Met deze vraag „wat is een ding?” begint Heidegger uit te leggen, wat volgens hem het verschil is tussen “das Ding”, “das Zeug” en “das Kunstwerk”. Een rotsblok is een ding, een hamer is een werktuig en wat is een kunstwerk? Zowel het werktuig als het kunstwerk zijn door mensenhand geproduceerd. In Heideggeriaanse taal:
Das Stoff-Form-Gefüge aber , wodurch zunächst das Sein des Zeuges bestimmt wird, gibt sich leicht als die unmittelbar verständliche Verfassung jedes Seienden, weil hier der anfertigende Mensch selbst daran beteiligt ist, nämlich bei der Weise, wie ein Zeug ins Sein kommt. Insofern das Zeug eine Zwischenstellung zwischen dem bloßen Ding und dem Werk einnimmt, liegt es nahe, mit Hilfe des Zeugseins( des Stoff-Form-Gefüges) auch das nicht zeughafte Seiende, Dinge und Werke und schließlich alles Seiende zu begreifen.

Ja, wat moet Doarmer hier nog aan toevoegen?

Sneinske bylden Zondagse beelden

Kant en de ivich-griene buxus (Kant en de eeuwig-groene buxus)

in touter foar it loaikjen( een schommel voor het luieren)

Yn'e widze lein In de wieg gelegd

We zijn er oorspronkelijk niet voor in de wieg gelegd om geleerden te worden; misschien komt het door een soort misbruik van onze organische vermogens dat we het toch zijn geworden, en dat tot last van de staat, die een menigte nietsnutten de kost geeft, welke de ijdelheid getooid heeft met de naam van “filosofen”. De Natuur heeft ons enkel en alleen geschapen om gelukkig te zijn: alles en iedereen, van de worm die over de grond kruipt tot aan de adelaar die onzichtbaar wordt in de wolken……. Laten we niet verdwalen in het oneindige: we zijn er niet voor geschapen om daar ook maar het minste benul van te krijgen. Het is ons ten enenmale onmogelijk de oorsprong der dingen te achterhalen. Het maakt trouwens voor onze gemoedsrust niets uit of de materie eeuwig dan wel geschapen is, of er een God bestaat of niet. Welke een dwaasheid zich het hoofd te breken over iets dat wij onmogelijk kunnen weten en dat ons niets gelukkiger zou maken, zelfs al slaagden we er wel in het te achterhalen!

Julien Offray de Lamettrie (1709 – 1751): De mens een machine

Kamiel,liuw en bern Kameel,leeuw en kind

Drei Verwandlungen nenne ich euch des Geistes: wie der Geist zum Kamele wird, und zum Löwen das Kamel, und zum Kinde zuletzt der Löwe……. Was ist das Schwerste, ihr Helden? So fragt der tragsame Geist, daß ich es auf mich nehme…… Alles dies Schwerste nimmt der tragsame Geist auf sich: dem Kamele gleich , das beladen in die Wüste eilt, also eilt er in seine Wüste…. Aber in der einsamsten Wüste geschieht die zweite Verwandlung: zum Löwen wird hier der Geist, Freiheit will er sich erbeuten und Herr sein in seiner eignen Wüste….. Freiheit sich schaffen und ein heiliges Nein auch vor der Pflicht: dazu, meine Brüder, bedarf es des Löwen…… Aber sagt , meine Brüder, was vermag noch das Kind, das auch der Löwe nicht vermochte? Was muß der raubende Löwe auch noch zum Kinde werden? Unschuld ist das Kind und Vergessen, ein Neubeginnen, ein Spiel, ein aus sich rollendes Rad, eine erste Bewegung, ein heiliges Jasagen.

Friedrich Nietzsche

Vooral de laatste gedaanteverwisseling waardeert Doarmer, het is niet voldoende om als een leeuw alle last van zich af te gooien, die men als een kameel opgeladen heeft gekregen door opvoeding, onderw. , instituten etc., maar men moet als een kind opnieuw beginnen en ja zeggen tegen het leven. Voor Nietzsche zullen de meeste mensen hun leven lang kameel blijven, opgezadeld met regeltjes, “moeten” zij zoveel en mogen zij zoveel niet. Een aantal lukt de gedaanteverwisseling tot leeuw, zij gooien de last van zich af, maar wat dan? Dan heeft men het kind nodig om het leven een eigen vorm te geven.

Prakkesearje en wurkje Peinzen en werken

Man schämt sich jetzt schon der Ruhe; das lange Nachsinnen macht beinahe Gewissensbisse. Man denkt mit der Uhr in der Hand, wie man zu Mittag ißt, das Auge auf das Börsenblatt gerichtet, man lebt wie einer, der fortwährend etwas versäumen könnte. „Lieber irgend etwas tun als nichts“ – auch dieser Grundsatz ist eine Schnur, um aller Bildung und allem höheren Geschmack den Garaus zu machen……. Die Arbeit bekommt immer mehr alles gute Gewissen auf ihre Seite: der Hang zur Freude nennt sich bereits „Bedürfnis der Erholung“ und fängt an sich vor sich selber zu schämen….Nun! Ehedem war es umgekehrt: die Arbeit hatte das schlechte Gewissen auf sich. Ein Mensch von guter Abkunft verbarg seine Arbeit, wenn die Not ihn zum Arbeiten zwang.

Friedrich Nietzsche

Doarmer heeft vaak een plaatsvervangend gevoel van schaamte als iemand in gezelschap openlijk zegt, dat hij hard werkt. Ook al doe je dat, de anderen hoeven dat toch niet te weten!!!!

Stinne Zuchten

‘Max Salter', zei Polly, 'je staat nu al twintig minuten te verkondigen dat we niet bestaan. Dat is toch een zinloze onderneming? Of je hebt ongelijk, en dan sta je onze tijd te verspillen. Of je hebt gelijk – en waarom zou je dan de moeite nemen tegen ons te praten? Je hebt altijd al idealistische neigingen. ‘
‘O?’ Ben was verbaasd. Max wekte niet echt de indruk dat hij streed voor een betere wereld.
‘Hier betekent idealisme dat je ervan uitgaat dat niets bestaat, behalve ervaringen in de menselijke geest, of ideeën,' legde Lila uit. 'Er zijn geen vaste voorwerpen die blijven bestaan als we ze niet ervaren; in plaats daarvan is de wereld niets meer dan een constructie die uit deze ervaringen is samengesteld. De bewering dat een boom bestaat, betekent eenvoudig “er is een boom gezien”.’
‘O.’
Polly zuchtte. ‘Het is vast erg vermoeiend om een idealist te zijn. Telkens als je opstaat, neem je de stoel met je mee.’

L. Eyre

Tebek Terug

Doarmer is weer terug uit het land der Kaninefaten. Hij heeft behalve de stad H. ook musea in de stad L. bezocht, in de duinen gerend en over de boulevard van Z. gelopen en nu is hij weer druk bezig met het maken van studiewijzers en zo.

De loft De lucht

Hjoed is Doarmer yn'e stêd H.