Wat mij betreft, wanneer ik volledig treed in wat ik mezelf noem, stuit ik altijd op deze of gene waarneming, van warmte of koude, licht of schaduw, liefde of haat, pijn of genot. Ik kan mezelf op geen enkel moment zonder een waarneming betrappen, en kan nooit iets anders dan waarneming waarnemen.
David Hume
Dit gaat eigenlijk in tegen het " ik denk, dus ik ben " van Descartes en lijkt op de fenomenologische opvatting, dat bewustzijn altijd bewustzijn van iets is.
De filosofie van de Oudheid nam een volledig onjuist standpunt in ten opzichte van de mens in de wereld, want zij maakte er een machine in die wereld van, die als zodanig volkomen afhankelijk moest zijn van de wereld of van externe dingen en omstandigheden; zodoende maakte zij de mens tot een zo goed als slechts passief deel van de wereld. Nu is de kritiek van de rede verschenen die de mens een volkomen actieve plaats in de wereld gaf. De mens zelf is de oorspronkelijke schepper van al zijn voorstellingen en ideeën en behoort de enige bedenker van al zijn daden te zijn.
Immanuel Kant
