Promkje Pruimen

Doarmer heeft een besluit genomen, morgen gaat hij zijn laatste wedstrijd lopen. Het wordt een 5 mijl (ca. 8km) in het buurdorp H. Daarna zullen zijn kinderen het van hem over moeten nemen, zoon J. loopt deze 5 mijl ook. Doarmer heeft zich nog niet een precieze voorstelling van de komende jaren gemaakt, maar het zal in elk geval een rustige, bespiegelende tijd worden, lichte tuinarbeid afgewisseld door een kopje thee met een krantje. Vroeger hielp Doarmer zijn pake altijd bij het schoffelen tussen de aardbeiplanten en misschien moet hij deze bezigheid maar weer oppakken, maar dan zonder te “pruimen”, want dat stukje cultuur is met de generatie van zijn pake verdwenen.

Yn myn tinzen sjoch ik myn pake tsjin‘e jûn
troch de tún ,promkjend mei de skoffel yn’e grûn
en mysels , in boaike, ek mei it ark yn’e hân
wakker bodzjend op it kjittich lân.

Net nijsgjirrich Oninteressant

Sinds Freud vertoont de psychotherapie een geologisch trekje. Graaf diep. Graaf onder de rotzooi die aan de oppervlakte ligt en je vindt de echte persoon, de ware persoon. Stel dat dit allemaal mis is. Stel dat de oppervlakte de ware persoon te zien geeft en dat je in wezen oninteressante rommel vindt als je dieper graaft. Als je een huis sloopt, krijg je een oninteressante hoop puin. Stel dat iedereen de impresario van zijn of haar eigen presentatie aan de wereld is. Stel dat de echte waarde zit in wat we op grond van onze ervaring en onze chemische persoonlijkheid opbouwen en dat, als dat wordt weggehaald, alleen de opbouw van het decor onthuld wordt.

Edward de Bono

Hea Hooi

Voor menig boer in Schoterland is de Gaast “het beloofde land voor hooi”. In den oogsttijd is’t wel gebeurd, dat er bij de honderd vrachten op een dag het land verlieten; “vroeger was het drie paarden voor één voer, doch sedert de grindweg er ligt drie voeren voor één paard,” verklaarde onze zegsman. Onwillekeurig vraagt men in dit afgelegen oord: leit der efter dit lân ek yet lân en de stedeling zou de wensch kunnen uiten: lieaver lyts skipper as hjir great boer. Verklaarbaar dat de kerken, hoe verre, door de bevolking niet het minst trouw worden bezocht en dat de naaste kermissen, eens in’t jaar, kunnen rekenen op hunne tegenwoordigheid.

Wandelbeschrijving uit de 19e eeuw

Betsjutting Betekenis

Als we het over waarden hebben, bouwstenen van de zin, vermijden we de term ‘betekenis’. Zoals we gezien hebben kan betekenis geïdentificeerd worden met waarheid. Dat geldt voor zinnen, niet voor woorden. “Hemel” is niet waar of onwaar, evenmin als “aarde” of welk woord dan ook. Maar “De aarde nu was woest en ledig” is waar, althans voor hen die in de bijbel geloven….. Binnen deze zin hebben de woorden hun unieke betekeniswaarde, te weten “wereldbol” en “onbewoonbaar” en “onbewoond”. Behalve de betekeniswaarde van een woord is er ook nog zijn zogenaamde referentie: de verwijzing naar iets in de werkelijkheid. Neem nog eens het woord of de woordgroep “den hemel” uit de eerste zin van het scheppingsverhaal. De betekeniswaarde daarvan, dat hebben we gezien, is zoiets als “metafysische wereld”. De gelovige evenzeer als de ongelovige kent die waarde: dat is de inwendige voorstelling, het concept. Maar voor de gelovige beantwoordt aan dit concept ook iets in de werkelijkheid: voor hem bestaat die hemel als verblijfplaats van de godheid echt. Dat is dan de referent die bij het woord in deze context past.

F.Droste

In romantysk-filosofysk petear Een romantisch-filosofisch gesprek

Zij: Ik heb een plan, waarmee ik de wereld kan verbeteren.
Hij: De wereld verbeteren? Waarom wil je dat toch steeds?
Zij: Ja ,zo ben ik nu eenmaal.
Hij: Dat waardeer ik ook ontzettend in jou, maar de wereld kan niet verbeterd worden.
Zij: Dat is zo pessimistisch, ik ben een optimist en ik geloof in verbetering.
Hij: Ok , laat ik het dan optimistisch formuleren, de wereld kan ook niet verslechterd worden. De wereld is gewoon.
Zij: Toch vind ik dat door mijn daad de wereld iets beter wordt.
Hij: Als het je lukt wordt de wereld anders, maar omdat ik een heer ben, mag jij het laatste woord hebben.
Zij: En dat waardeer ik zo in jou.

Útsjoch troch it sjitgat Uitzicht door het schietgat

It húske Het toilet

Deze week zijn duizenden in het land F. ,mens en dier, tijdens het toiletbezoek geconfronteerd met een “product” van Doarmer. Hij heeft de eerste reacties al binnen en die zijn positief, bij niemand is obstipatie noch het tegendeel ontstaan.

Idelhollen Leeghoofden

Maar weinig filosofen zingen de lof van moeilijkheden. Een wijs leven wordt van oudsher geassocieerd met een poging het lijden te verminderen: angst, wanhoop, woede, zelfverachting en liefdesverdriet. Maar ja, de meeste filosofen zijn dan ook altijd ‘leeghoofden’ geweest, zoals Friedrich Nietzsche opmerkte. ‘Mijn lot wil dat ik de eerste fatsoenlijke mens moet zijn,’ erkende hij ietwat beschaamd in de herfst van 1888.’Ik ben verschrikkelijk bang dat ik op een dag heilig verklaard zal worden’; en het tijdstip daarvan stelde hij ergens rond het begin van her derde millennium: ‘Laten we aannemen dat rond het jaar 2000 mensen mijn werk mogen lezen.’Hij wist zeker dat het ze zou bevallen.

Alain de Botton

It meitsjen fan jins wrâld Het scheppen van uw wereld

De menselijke geest richt zich niet naar de dingen, maar de dingen richten zich naar de menselijke geest. Zo zijn ruimte en tijd volgens Kant geen eigenschappen van de dingen, maar vormen van onze zintuiglijkheid. Je zou deze a-priorische (uit de geest voortkomende)vormen kunnen vergelijken met een gekleurde bril waarmee wij naar de dingen kijken; het verschil is dat we de vormen van tijd en ruimte niet kunnen afzetten. Alle dingen verschijnen aan ons alsof ze zich in ruimte en tijd bevinden. Ons verstand verbindt de verschijnselen aan elkaar met behulp van begrippen zoals causaliteit, maar ook hier geldt dat deze causaliteit niet in de dingen zelf zit, maar door de menselijke geest aan de verschijnselen wordt opgelegd. Achter de wereld van de verschijnselen ligt de wereld van de dingen zoals ze op zichzelf (an sich) zijn, los van onze kennis ervan. Deze noumenale wereld kunnen we volgens Kant wel denken (anders had hij daar immers ook geen dikke boeken over kunnen schrijven), maar niet kennen.

J. de Mul

It Ynsidint Het incident

Afgelopen zondag vond er een incident plaats tijdens een hardloopwedstrijd in H. Een dame op een tot bakfiets omgebouwd rijwiel fietste over het parcours en vermoeide lopers konden zo kilometerslang een lift krijgen. Op de vraag van de organisatie waarom zij dit deed, antwoordde zij: “Ik heb een behulpzaam karakter, het is geen verdienste, zo ben ik nu eenmaal”.

De ôfgrûn De afgrond

Het psychologische probleem met betrekking tot de figuur Zarathustra is hoe iemand die in een ongehoorde mate nee zegt en nee doet tegen alles waar tot dusverre ja op werd gezegd, toch het tegendeel van een nee-zeggende geest kan zijn; hoe een geest die het zwaarste noodlot, een gedoemde taak op zijn schouders draagt, toch de lichtste kan zijn, het meest van gene zijde , - Zarathustra is een danser -, hoe hij die het hardste, het vreeswekkendste inzicht in de realiteit heeft, die de ‘afgrondelijkste gedachte’ heeft gedacht, daarin toch geen bezwaar tegen het bestaan kan ontdekken.

Friedrich Nietzsche

Wenje Wonen

Muoike Tante

wanneer je met de juiste ogen kijkt
het hoofd zijwaarts
gericht naar de vitrine
zie je dat ze achter je gezicht
soms traag voorbij glijdt

ze tilt haar hoepelrok
met beide handen
breekbaar als een vaas
van de grond en schuivelt
tevreden op haar tenen rond

in alle zalen gonst
haar naam 'Marijke Meu'
fameus als Ming
om een vorstelijk verleden

dit paleis is een kwetsbare tijdreis
naar het heden haar adem
vloeit in de stenen
en de glans op het glas

kijk naar porselein
in haar ogen
zal het bloeitijd zijn

It barren De gebeurtenis

De “samling” van de clan is goed afgelopen. Doarmer hoefde zijn zwaard niet te gebruiken. Natuurlijk werd er in dat gezelschap van halve en hele topsporters een onderlinge wedstrijd gehouden en Doarmer’s jongste zoon werd de uiteindelijke winnaar en omdat zijn jongste dochter de poedelprijs kreeg, werd er een stevige buit meegenomen uit het heuvelige land G. Ook de gesprekken gingen over wezenlijke zaken, zoals erfenissen van overleden familieleden en verrassende onthullingen over de stamboom. De toestand in het land F. was over het algemeen rustig te noemen, hoewel het Doarmer , toen hij door de plaats H. reed, opviel, dat er leuzen op de muren waren gekalkt over vrijheid en zo. Waar dat allemaal toe zal leiden, Doarmer weet het niet. In elk geval is het niet onverstandig het zuidelijk buurvolk in deze dagen goed in de gaten te houden.

Freed Vrijdag

Mei Goed Freed en Peaske is Doarmer yn it lân G. foar in samling fan’e “clan”, fansels ferjit er syn swurd net.