Ik tink, dêrom bin ik

Vervolgens ging ik aandachtig na wat ikzelf was; ik bevond dat ik mij kon voorstellen dat ik geen lichaam had, en dat er geen wereld was noch enige plaats waar ik was, maar dat ik mij toch niet kon voorstellen dat ikzelf niet bestond, en dat juist daartegenover uit het feit dat ik aan het denken was om de werkelijkheid van andere dingen te betwijfelen met grote evidentie en zekerheid volgde dat ik bestond; terwijl wanneer ik alleen maar opgehouden had met denken en al het andere dat ik mij had voorgesteld werkelijk geweest was, ik geen enkele reden zou gehad hebben om te geloven dat ik bestond; hieruit concludeerde ik dat ik een zelfstandigheid was waarvan het gehele wezen of de natuur niets anders is dan denken, en die om te bestaan geen plaats nodig heeft noch van enige stoffelijke zaak afhangt. Dit Ik dus, d.w.z. de ziel door welke ik ben wat ik ben, is geheel onderscheiden van het lichaam; zelfs is zij gemakkelijker te kennen dan dit, maar ook als zij dit niet was, zou zij niet minder zijn al wat zij is.
Hierna vroeg ik mij af wat in het algemeen vereist wordt in een stelling om waar en zeker te zijn; want daar ik er zo juist een gevonden had waarvan ik wist dat ze dat was, zocht ik ook te weten te komen waarin deze zekerheid bestaat. Ik merkte op dat er in het: Ik denk, daarom ben ik, niets is dat mij zeker maakt dat ik de waarheid spreek, behalve dat ik zeer duidelijk inzie dat men om te denken moet bestaan.

Descartes :Discours de la méthode 1637

De menselijke waarneming is onbetrouwbaar, zodat je aan de hele waargenomen “werkelijkheid” kunt twijfelen. Je kunt volgens Descartes echter niet twijfelen aan het feit dat je twijfelt.