Van
Wikipedia:
Het Amelands
is een Nederlands dialect dat gesproken wordt op Ameland.
Het is een dialect met een overwegend Nederlandse woordenschat en een grotendeels Friese
grammatica. Generisch is het een vorm van Stadsfries,
evenals het op Terschelling gesproken Midslands.
Ofschoon de vier Amelandse dorpen ieder hun eigen spraak hebben zijn de
dialecten onderling moeiteloos te verstaan. De belangrijkste verschillen
bestaan tussen de tongvallen van Hollum en Ballum enerzijds en Nes
en Buren anderzijds. Een opvallend verschil met het
Stadsfries en Fries van de vaste wal is de begincluster sch-, niet sk-,
die men vreemd genoeg overigens ook in het Terschellingse en Schiermonnikoogse
Fries aantreft.
Waarom
juist Ameland in de achttiende eeuw verhollandst is en Terschelling niet,
terwijl Ameland een vrij eiland was en Terschelling bij Holland behoorde, is
niet duidelijk. Waarschijnlijk heeft de Hollandse handel een taalverandering op
Ameland teweeg gebracht. Ook het Stadsfries
dat werd gesproken door de eeuwenlang heersende adellijke familie Van Cammingha moet grote invloed hebben
gehad op het Amelands. Het Bildts, een Hollands dialect, kan ook van invloed
zijn geweest op het Amelands en vice versa. Eeuwenlang heeft de voorname
veerpont tussen Ameland en het vasteland gevaren, van Zwarte Haan naar Ballummerbocht. Het is onbekend in hoeverre Hollandse
dialecten en het Nederlands invloed hebben gehad op het Amelands. Het dialect
is van alle Nederlandse waddendialecten veruit het levendigste: het wordt
volgens recente studies nog door 85% van de jongeren gesproken.
Het
Amelandse dialect bevat Ingveoonse invloeden en wordt gerekend tot de Friso-Frankische dialecten, net als het West-Fries, Bildts en het Stadsfries
Geen opmerkingen:
Een reactie posten