Hertslach Hartslag

Van nu.nl :

Probleemjongeren zoeken elkaar niet op
Agressieve jongens willen graag sociale en niet-agressieve vrienden, maar omdat dit vanwege hun sociale beperking niet lukt, raken ze met andere probleemjongens opgescheept. Dat gaat in tegen eerdere theorieën in de sociale wetenschap die zeggen dat probleemjongens elkaar bewust op zouden zoeken.

Training in sociale vaardigheden kan ze helpen, concludeert onderzoeker Jelle Sijtsema. Hij promoveert 7 oktober aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Voor het onderzoek werden vriendschapsnetwerken in schoolklassen in Noord-Nederland geanalyseerd. Het gaat om jongens tussen de 12 en 15 die door hun klasgenoten werden getypeerd als agressief. Het zijn geen jongens met een strafblad maar ze slaan, schoppen en schelden vaak en stelen geregeld of steken spullen in brand.

Lage hartslag
Sijtsema deed ook onderzoek naar de samenhang tussen lichamelijke kenmerken en agressie. Het blijkt dat jongeren met een lage hartslag, meer geneigd zijn sensatie te zoeken. Door hun gebrek aan prikkels komen ze vaker in conflict met autoriteiten. Deze samenhang werd nog nooit goed onderzocht.
Bij meisjes is dit verband niet aangetoond. Een gebrek aan prikkels zorgt bij meisjes niet tot agressie. Wel blijkt het dat meisjes die gevoelig zijn voor stress en niet goed in de groep liggen, eerder geneigd zijn tot fysieke agressie. Meisjes die minder gevoelig zijn voor stress vertonen eerder rationele agressie zoals roddelen en buitensluiten.
Training
Met deze nieuwe inzichten kunnen jongeren geholpen worden om hun agressie te verminderen. Agressieve jongeren zouden getraind moeten worden in sociale vaardigheden. Dan kunnen ze volgens Sijtsema makkelijker aansluiting vinden bij jongens die sociaal en niet agressief zijn.
Het onderzoek helpt ook om verschillende vormen van agressie bij meisjes te onderscheiden. Alle agressieve meisjes dezelfde therapie geven heeft geen zin. De ene groep moet de woede beter leren beheersen, de andere moet zich meer leren inleven in de gevoelens van anderen.

Wêze Zijn

Over het zijn en zo.

Bisteguod Gedierte

op de hardlooproute

Swide swannen driuwe ynfieren
hast finzen yn it no,
Dêrefter yn it grien de nuete kôgjende kij,
bûn troch in ludze fan twingende wensten.
Neat hat doel en nearne is feroaring,
faaks is sa it amerij te fetsjen.

Luisterrijke zwanen drijven ongenaakbaar
haast gevangen in het nu.
Daarachter in het groen de gedweeë kauwende koeien,
gebonden door een lus van dwingende gewoontes.
Niets heeft plannen en nergens is verandering,
misschien is zo het ogenblik te grijpen.

Delkomme Landen

onderweg

Vandaag heeft Doarmer weer twee uur gerend op zijn vaste route langs beek E. en rivier R. Toen hij kwart voor negen begon , hing er een “dize oer it lân” en deze nevel loste heel geleidelijk op. Onderweg zag hij zwanen, paarden en koeien. Kortom, wat wil een mens nog meer. Maar in zekere zin was de loop toch anders dan anders, want hij liep op een nieuw type schoen. Doarmer is zijn leven lang al een voorvoetlander en hij was daarmee zijn tijd ver vooruit, tegenwoordig wordt een ieder aangeraden zo te lopen. Zo’n lander heeft niet veel aan een dempende hak, omdat die toch de grond niet raakt en het nieuwe type speelt hierop in. Doarmer had het gevoel dat hij voortdurend naar voren gekatapulteerd werd en zo hoort het ook. De zwaartekracht voor je laten werken.

It imerke De krekel

Hörst du wie die Brunnen rauschen,
Hörst du wie die Grille zirpt?
Stille, stille, laß uns lauschen,
Selig, wer in Träumen stirbt.
Selig, wen die Wolken wiegen,
Wem der Mond ein Schlaflied singt,
O wie selig kann der fliegen,
Dem der Traum den Flügel schwingt,
Daß an blauer Himmelsdecke
Sterne er wie Blumen pflückt:
Schlafe, träume, flieg‘, ich wecke
Bald Dich auf und bin beglückt.

Clemens Brentano (1778 -1842)

Voor wie het bovenstaande lastig is, volgt hier de vertaling:

Hearst do hoe’t de boarnen rûzje,
Hearst do hoe’t it imerke sjirpet?
Stil, stil, lit ús harkje,
Sillich, wa’t yn dreamen stjert.
Sillich, wa’t de wolken widzje,
Wa’t de moanne in sliepliet sjongt,
O, wat sillich kin dyjinge fleane,
Wa’t de dream de wjukken tysket,
Dat oan blauw himmelferwulf
Stjerren hy as blommen ploaitset:
Sliep,dream,flean, ik skodzje
Mei gauwens dy wekker en bin ferblide.

Heimich Geheimzinnig

De ontkiemende kennis hult zich steeds in een geheimzinnige waas, zo zelfs dat wij, omgekeerd, bij het bemerken van geheimzinnige gedragingen of tekenen de verborgenheid van een of andere verheven kennis veronderstellen. Dit is de reden waarom men zesentwintig eeuwen lang aan Egypte de hoogste wijsheid heeft toegekend, om het simpele feit dat zijn lettertekens de geheimzinnigste waren die men kende. Indien dan echter de pas ontloken kennis deze geheimzinnige dekmantel en de stilzwijgende verborgenheid nodig heeft, zo geldt dat niet voor de tijd als zij tot volle wasdom is gekomen.

José Ortega y Gasset

Doarmer merkt ook wel eens op, dat sommige mensen zwijgzaamheid en “ondoorgrondelijkheid” met wijsheid verwarren.

Troch it kaaisgat Door het sleutelgat

Sartre heeft altijd vastgehouden aan zijn idee van volstrekte vrijheid. Hij kwam natuurlijk in moeilijkheden wat betreft de onderlinge verhoudingen tussen mensen. Gesteld dat de mens een in zijn lichaam geworteld ‘néant’ is, dan is hij in zijn eigenlijke kern een ziende die vanuit zijn uniek ‘néant’ alles beziet. Als lichaam is hij echter zichtbaar voor anderen. Is hij werkelijk mens, dan is hij ziende en worden andere mensen door hem bezien. Wordt hij opgelost in de zichtbaarheid, dan verliest hij zijn mens-zijn. Kunnen de verhoudingen tussen mensen dan anders worden beschouwd dan als een voortdurende strijd tussen het zien en het bezien worden? Sartre heeft een merkwaardig voorbeeld gegeven; iemand kijkt door een sleutelgat, is dus ziende, maar wordt ineens gewaar dat hij, als kijkende, wordt bekeken. Als kijkend is hij mens, een subject; als bekeken verstart hij tot lichamelijkheid.

R.Kwant

Fearren Veren

Doarmer las eens de volgende definitie”de mens is een tweevoeter zonder veren”. Dat klinkt simpel, de homo sapiens onderscheidt zich hierin van de vogel , maar is het genoeg, zijn er niet meer criteria nodig? Doarmer heeft hierover nagedacht en daarbij speelt de theorie van het “cluster concept” een rol, bijvoorbeeld er zijn ook mensen met helaas slechts één voet. Bij deze theorie is het zo, dat geen enkel criterium noodzakelijk of voldoende is. De Amerikaan Kripke zegt echter:” Het is werkelijk een mooie theorie. Het enige gebrek, dat ze volgens mij vertoont, is waarschijnlijk een tekortkoming die alle filosofische theorieën gemeen hebben. Ze is onjuist”.

Finzen Gevangen

Iemand die nooit met de wijsbegeerte in aanraking geweest is gaat door het leven als een gevangene van de vooroordelen die het gezonde verstand hem op legt, van de opinies die in zijn tijd of cultuur gangbaar zijn, en van de overtuigingen die zich in zijn geest hebben vastgezet buiten de keus of instemming van zijn eigen vrije gedachtegang om. Voor zo iemand zal de wereld strak omlijnd zijn, eindig, en vanzelfsprekend; gewone dingen roepen geen vragen op, en mogelijkheden waarmee men niet vertrouwd is worden geringschattend van de hand gewezen. Zodra we daarentegen wijsgerig gaan denken, merken we, dat zelfs de meest alledaagse dingen problemen oproepen waarop slechts zeer onvolledige antwoorden mogelijk zijn. Ook al kan de wijsbegeerte ons vervolgens nauwelijks uitkomst bieden voor de twijfels die ze heeft opgewekt, ze verschaft ons wel tal van mogelijkheden om onze gedachten te verruimen en ze te bevrijden van de tirannie der gewoonte.

Bertrand Russell

Suze nane poppe Slaap kindje slaap

Doarmer mei in suske

Skepen Geschapen

Wie weet overigens of niet de oorzaak van het menselijk bestaan in dat bestaan zelf gelegen is? Misschien is hij bij toeval op een bepaald punt van het aardoppervlak geworpen, zonder dat men kan weten hoe en waarom, maar alleen dat hij zal moeten leven en zal moeten sterven, niet anders dan paddenstoelen die van de ene dag op de andere boven de grond komen of dan de bloemen die langs een sloot staan of een muur bedekken. Laten we niet verdwalen in het oneindige; we zijn er niet voor geschapen om daar ook maar het minste benul van te krijgen. Het is ons ten enenmale onmogelijk de oorsprong der dingen te achterhalen. Het maakt trouwens voor onze gemoedsrust niets uit of de materie eeuwig dan wel geschapen is.

De Lamettrie (1709-1751)

Op it hynder Te paard

Doarmer op it hynder

Fernuverje Verbazen

Het volgende las Doarmer op een kalender:

Alsof de chirurgenhand van het noodlot mij ineens heeft verlost van een oude blindheid, kijk ik vanuit mijn anonieme leven op naar het heldere besef van hoe ik besta. En ik zie dat alles wat ik heb gedaan, alles wat ik heb bedacht en alles wat ik ben geweest een soort bedrog en een soort waanzin is. Het verbaast mij wat ik allemaal niet kon zien. Het bevreemdt me wat ik allemaal was en waarvan ik nu zie dat ik het toch niet ben.

Fernando Pessoa

Ja, Fernando, nu je Plato’s grot verlaten hebt, zie je wat je niet bent, maar zie je ook wat je wel bent. Doarmer is benieuwd en daarom wil hij het boek lezen ,waaruit dit geciteerd is.

Gearsang Samenzang

Een groep christelijke jongeren maakt zich op voor de jaarlijkse samenzang

Oerdreaun Overdreven

Behalve van eekhoorns heeft Doarmer nu ook last van paddenstoelen in zijn tuin. Hij begint te denken aan de aanleg van een tuin met stenen en kunstgras. Niet dat hij iets tegen de natuur heeft, maar men moet niet overdrijven.

Mei fjouwer neilen Met vier spijkers

So waynat an skriet thet vnierich kind and wepet thenne sine nakene lithe and sin huslase an sinne feder , ther him reda scholde with then hunger and then niwelkalda winter, thet hi sa diape and alsa dimme mith fior neilum is vnder eke and vnder ther molda bisleten and bithacht. Sa mot thio moder hire kindis erue seta and sella, therumbe thet hiu ach ple and plicht, alsa longe sa hit vngerich is , thet hit noder frost ne hunger ne in fangenschip vrfare.

Ca. 1440 ( Oudfries uit de huidige provincie Groningen)

Tsjinje Dienen

De rede is en behoort slechts de slaaf van de passies te zijn, en kan nooit pretenderen een andere functie te hebben dan deze te dienen en te gehoorzamen.

David Hume (1711-1776)

Dêrof reitsje In de war raken

Zoals bekend was de filosoof Nietzsche de laatste jaren van zijn leven “wat in de war”. Tegenstanders hebben dit wel eens gebruikt om zijn opvattingen te bestrijden, maar dat is merkwaardig, want dan beoordeel je een leven alleen op de manier waarop dit wordt afgesloten, alsof alles om het einde gaat. Je zult maar je leven lang goed functioneren en dan wordt je daarop afgerekend! Het kan een ieder overkomen. Maar goed, de filosoof kwam met uitspraken, die de wenkbrauwen wat kunnen doen fronsen . Zo schreef hij in 1889 in een brief: “Zuletzt wäre ich lieber Baseler Professor als Gott; aber ich habe es nicht gewagt, meinen Privat-Egoismus so weit zu treiben, um seinetwegen die Schaffung der Welt zu unterlassen. Sie sehen man muß Opfer bringen, wie und wo man lebt.“ En zo is het, iemand moet zich om de schepping bekommeren anders krijg je een gekkenboel en als Doarmer dit leest, dan denkt hij ,als hij dan toch in de war moet raken op het eind van zijn leven, dan maar op deze manier.

Beskoalmasterje Bevitten

Ofschoon zelfverachting ’t tegendeel is van hoogmoed, is niettemin wie zichzelf veracht ten nauwste verwant aan de hoogmoedige. Aangezien zijn droefheid daaruit voortkomt, dat hij zijn eigen machteloosheid erkent door de vergelijking met de macht of de deugd van anderen, zal zijn droefheid immers worden verlicht, d.w.z. zal hij zich verblijden, wanneer zijn verbeelding zich bezig houdt met de beschouwing van de fouten van anderen. Vandaar het gezegde: het is een troost voor ongelukkigen dat zij lotgenoten hebben gehad. Daarentegen zal hij te meer bedroefd worden, naarmate hij meent dieper onder anderen te staan; en vandaar dat niemand meer tot afgunst neigt, dan wie zichzelf veracht; dat hij scherp op de daden van anderen let, meer om ze te bevitten dan om ze te verbeteren, en dat hij bovenal de nederigheid prijst en zich op haar verheft, evenwel op zulk een wijze, dat hij toch naar de schijn nederig blijft.

Spinoza

Oarder Orde

En aangezien zij, die de aard van de dingen niet begrijpen, niets omtrent die dingen zelf zeggen, doch zich ze slechts inbeelden en die inbeelding voor begrip houden, geloven zij, onwetend omtrent de dingen en hun eigen aard, vast en zeker dat er orde heerst in de natuur. Want wanneer de dingen zo zijn ingericht dat wij ze ons, zodra de zintuigen ze aan ons voorstellen, gemakkelijk kunnen verbeelden en dat wij ze ons bijgevolg gemakkelijk kunnen herinneren, dan noemen we ze goed geordend; in het tegenovergestelde geval slecht geordend of verward. En aangezien datgene wat wij ons gemakkelijk kunnen voorstellen ons aangenamer is dan iets anders, verkiezen de mensen orde boven verwarring, alsof er enige orde in de natuur bestond behalve dan met betrekking tot onze voorstelling.

Spinoza (1632-1677)

Iets anders geformuleerd: orde is gewoon een vorm van chaos, waaraan wij gewend zijn.