zaterdag, november 04, 2006

In blom op himsels

Het idealisme bestaat in de opvatting dat er geen andere wezens zijn dan denkende en dat de andere dingen die we in de aanschouwing menen waar te nemen slechts voorstellingen in de denkende wezens zijn, waarmee in werkelijkheid geen voorwerp buiten hen correspondeert. Ik beweer daarentegen dat ons dingen zijn gegeven als buiten ons bestaande voorwerpen van onze zintuigen. Alleen, we weten niets van dat wat ze op zich mogen zijn. Wij kennen alleen hun verschijningen, dat wil zeggen, de voorstellingen die ze in ons teweegbrengen doordat ze onze zintuigen aandoen.Ik geef dus wel degelijk toe dat er buiten ons lichamen zijn, dat wil zeggen, dingen die we, ook al zijn ze ons volledig onbekend als het gaat om dat wat ze op zich mogen zijn, niettemin kennen door de voorstellingen die hun invloed op onze zintuiglijkheid ons verschaft. We noemen deze dingen lichaam; een woord dat dus niet alleen de verschijning aanduidt van dit ons onbekende, maar desalniettemin werkelijk voorwerp. Kan dit idealisme genoemd worden? Het is eerder precies het tegenovergestelde hiervan.

Immanuel Kant: De kritiek van de zuivere theoretische rede

Kant beweert hier, dat de dingen die wij waarnemen ook echt bestaan en niet alleen een product van “onze geest, ons denken “ zijn. Dit laatste zegt eigenlijk een Berkeley. Kant noemt dit dogmatisch idealisme. Hij voegt er echter wel aan toe, dat wij de dingen die wij waarnemen, nooit “ op zich" ( dt. an sich) kunnen kennen, alleen zoals ze aan onze zintuigen verschijnen (dt. Erscheinungen). Dit doet sterk denken aan de grot van Plato.
Doarmer blijft echter met het probleem zitten, dat als hij de wereld waarneemt, hij toch sterk het gevoel heeft, dat hij de wereld indeelt, namen geeft. Hij zegt, dat is een roos en dat is een tulp, hij had ook kunnen zeggen, dat zijn bloemen of een heel ander wezen had kunnen zeggen, dat is koolstof, zuurstof en nog wat elementen. Vandaar dat hij de opvatting van Berkely heel sympathiek vindt. Wat is het verschil tussen de tulp als Erscheinung en de tulp an sich ?

Geen opmerkingen: