woensdag, juni 13, 2007

Beheind Beperkt

Als een mens zich wijdt aan de aandachtige beschouwing van één soort kennis, dan zal dat alles voor hem worden. De geest zal zo gekleurd worden door zijn vertrouwdheid met dat onderwerp dat al het andere, hoe weinig het er ook mee te maken heeft, onder hetzelfde gezichtspunt gebracht zal worden. Een metafysicus zal ploegen en tuinieren onmiddellijk in abstracte begrippen vertalen; de natuurlijke historie zal geen enkele betekenis voor hem hebben. Een alchemist zal daarentegen goddelijkheid reduceren tot de maximes van zijn laboratorium, moraliteit verklaren door zout, zwavel en kwikzilver en de Heilige Schrift zelf en de heilige mysterie ervan in de steen der wijzen allegoriseren. Ik hoorde eens een man die buitengewoon muzikaal begaafd was, in alle ernst Mozes’ zeven dagen van de eerste week aanpassen aan de noten van de muziek, alsof de maat en de methode van de schepping daaraan ontleend waren. Het is van het grootste belang de geest te behoeden voor een dergelijke bezetenheid en ik denk dat wij dat het beste kunnen doen door de geest een eerlijk en onpartijdig overzicht van de hele intellectuele wereld te geven, waardoor hij de orde en schoonheid van het geheel kan zien en de onderscheiden gebieden van de verschillende wetenschappen naar waarde kan schatten, overeenkomstig hun rangorde en het nut van elk ervan.

John Locke (1632 -1704)

Locke zelf had een grote voorliefde voor de wiskunde, maar zoals uit het bovenstaande blijkt was hij tegen een intellectuele “hokjesgeest”. Doarmer is het met die mensen eens, die zeggen dat dit ook voor beroepen geldt, een politieagent bijvoorbeeld zal overal overtredingen zien, het onderw.volk beoordeelt alles onder het gezichtspunt van luiheid, voor een manager bestaat de hele werkelijkheid uit schema’s en afvinkformulieren, sterker nog, als je er geen formulier van kunt maken bestaat het niet eens.

Geen opmerkingen: