maandag, juni 11, 2007

Op himsels Op zichzelf

Wylst it tongeret, wjerljochtet en reint (Terwijl het dondert, bliksemt en regent)
Daar nu de menselijke kennis afhankelijk is van het menselijk kenvermogen, kan haar waarheid niet bestaan in de afspiegeling van een buiten het denken gelegen werkelijkheid. Noem deze het ”ding” op zichzelf (Ding an sich): dan ligt dus de waarheid niet in het kennen van dingen op zichzelf. Kants filosofie brengt ons aanstonds in aanraking met het vraagstuk van het Ding-an-sich…… het ding-op-zichzelf is datgene wat van enig voorwerp overblijft, wanneer de subjektieve (door het denken toegekende en dus in het bewustzijn gelegene) eigenschappen worden afgetrokken; bijv. wanneer ik bij waarneming van een kastanjeboom alle waarneembare eigenschappen (als toevoegsels van mijn kant) wegdenk, blijft het objektief-bestaande ding van de kastanjeboom zelf over…….. (Kant) “ er zijn ons dingen als buiten ons bestaande voorwerpen van onze zinnelijke waarneming gegeven. Van datgene wat zij op zichzelf zijn, weten wij niets, doch wij kennen slechts hun verschijningen d.i. voorstellingen, die zij in ons verwekken, doordat zij onze zintuigen aandoen”.

Bierens de Haan over de filosoof Immanuel Kant

Eigenlijk zegt Kant, dat wij slechts een menselijke waarheid kennen, wij nemen de dingen waar via onze zintuigen, wij denken als mensen op een bepaalde manier. Het ding an sich zal voor ons wel altijd “verborgen” blijven.

8 opmerkingen:

Anoniem zei

Mijn kennis van Kant schiet tekort. Moet al het denkbare ook kenbaar zijn? Of kan het zo zijn, dat het 'Ding an sich' wel denkbaar maar niet perse kenbaar is?

Anoniem zei

Mensen denken volgens Kant in bepaalde categorieën, de structuur, hoe wij de wereld “indelen “ , bevindt zich in ons, deze structuur dragen wij over op de wereld. Das Ding an sich is wel denkbaar, maar dan binnen deze menselijke grens en dus in feite onkenbaar, ons denken heeft grenzen.

Anoniem zei

I.M.

Er zijn twee soorten denkers, ZEI Rorty. Aan de ene kant hebben we intellectuelen als Nietzsche, Kierkegaard, Baudelaire, Proust, Heidegger, Nabokov, Derrida en Foucault die privé-problemen analyseren: hoe worden we een volwaardige persoonlijkheid, hoe kunnen we ons Zelf creëren, hoe bereiken we het hoogste, het schoonste, het beste en het stoutmoedigste dat we menselijkerwijs kunnen bereiken? Voor deze intellectuelen vormt de maatschappij een geheel van lastige beperkingen, een wereld vol onvolmaakte sukkels, en het is de taak van de wijsheid en de kunstzinnigheid om daar zo ver mogelijk boven uit te steken. Dit is geen elitair standpunt, maar een persoonlijke houding, een gezichtspunt dat over sociale rechtvaardigheid in principe geen uitspraken doet. De schrijvers over wie Rorty het hier HAD, denken daar anders over, maar volgens hem vergissen ze zich.

Aan de andere kant zijn er intellectuelen als Marx, Dewey, Habermas, Mill en Rawls die geen uitspraken doen over de persoonlijke ontwikkeling, maar aandacht schenken aan maatschappelijke rechtvaardigheid. Zij vertellen ons hoe en waarom we gelijkheid moeten nastreven en wat wreedheid en vernedering kunnen betekenen.
Deze twee groepen van denkers, intellectuelen van het persoonlijke en van het politieke, van de individuele perfectie en van de openbare harmonie, zullen we tegenover elkaar blijven plaatsen zolang we proberen een omvattend raamwerk te verzinnen waarin we de hele westerse beschaving in één keer kunnen begrijpen. En, ZEI Rorty zonder een spoor van verdriet: zo'n raamwerk is er niet.

Anoniem zei

Dr.Oetker, wat is sociale rechtvaardigheid? Stel dat iemand duizend slaven heeft en die worden hem onder het mom van "rechtvaardigheid" afgepakt, dat is toch zeer onrechtvaardig voor die ene persoon of is het geluk van duizend mensen belangrijker dan het geluk van een mens.Wie zegt dat dat zo is, ligt dat soms genetisch vast? Doarmer begrijpt wel, dat bepaalde "filosofen" de wereld willen verbeteren, maar dan doen zij dat omdat zij dat om een of andere reden willen, maar is dat filosofisch te onderbouwen? Terecht merkt Rorty dus op dat er geen raamwerk bestaat en helaas staat filosofisch ook niet vast, dat de mening van duizend personen belangrijker is dan die van een persoon. Nietzsche zou zeggen, het is kwestie van macht.Als duidelijk zou zijn, wat rechtvaardigheid is, wat goed en kwaad is, dan zou de wereld saaier zijn, maar dan zouden wij ook precies weten wat we moeten doen zoals dat bij religies het geval is. Die Marx heeft eigenlijk ook een nieuwe religie gesticht.

Anoniem zei

Ik houd zo van raamvertellingen tijdens feestjes. De chaos in de woordenstroom van de aanwezigen krijgt dan structuur. En ik krijg vat op de geachte genodigden. De raamvertelling doet een beroep op mijn kunstzinnigheid en wijsheid. En ik voel me vrij.
Zegt zo'n 'Rore'ty dat zo'n raamwerk niet eens bestaat!

Anoniem zei

Een wereld die die ene roos heeft gekend, die ene bijzondere vlinder, een wereld die Nabokov heeft voortgebracht, die wereld is beter af dan de wereld waarin dat alles niet opdook. Ik weet niet hoe ik dat moet beargumenteren. Met filosofie heeft het niets te maken.
(Richard Rorty)

Anoniem zei

Beste Cogi, Doarmer begrijpt er ook niets van, een goed raamwerk is nooit weg, net als een braindump, maar dat heeft Doarmer pas afgelopen dinsdagmiddag geleerd tijdens zo'n cursus met mensen die moeten leren hoe ze samen constructief over niets kunnen praten, als er ergens een raamwerk nodig is, dan is het daar wel!

Anoniem zei

Dr.Oetker, een fraaie uitspraak en misschien heeft hij gelijk met die laatste zin, maar het is wel belangrijk ook al is het geen filosofie, een bijzondere vlinder die in je bestaan opduikt, kan alles de moeite waard maken.