vrijdag, november 16, 2007

Freed Vrijdag

In augustus 1951 verscheen een veearts uit Lemmer voor de rechter, een zekere mr.Wolthers. De veearts weigerde een boete voor een verkeersovertreding te betalen. Dit werd echter bijzaak, het probleem werd de taal. De veearts wilde Fries spreken en dit werd door de rechter(1) verboden. De hoofdredacteur van de Heerenveense Koerier, de dichter Fedde Schurer, reageerde hierop met een boos hoofdartikel, hij schreef o.a. “de beantwoording van de vraag waarom de heer Wolthers zo mateloos geïrriteerd wordt bij het horen van de taal van het volk, waarover hij zolang recht sprak, ligt meer op des psychiaters weg dan de onze”. Dit werd weer als belediging van een ambtenaar opgevat, waarop Fedde Schurer voor de rechter moest verschijnen, deze keer ene mr. Taconis. Bij deze gelegenheid mocht Schurer Fries spreken. Onrust ontstond omdat het publiek(ca. 500 man) niet in de zaal paste . Politie en gummiknuppels moesten er aan te pas komen. Sindsdien staat deze 16de november 1951 bekend als “knuppelvrijdag”, het laatste gewelddadige verzet der Friezen. De regering bemoeide zich ermee en sinds die tijd is het wettelijk toegestaan Fries spreken in de rechtszaal. Wat heel veel mensen niet weten is dat in datzelfde roerige jaar in een klein dorpje aan de taalgrens Doarmer werd geboren.

(1) Deze Wolthers had in 1948 al twee melkboeren uit Aldeboarn (vroeger Oldeboorn) veroordeeld omdat ze “molke” en “sûpe” op hun bussen hadden staan in plaats van “melk” en “karnemelk”.

Geen opmerkingen: