Wij doen een gezichtsgewaarwording op, wanneer lichtgolven het oog bereiken, en een gehoorsgewaarwording, wanneer geluidsgolven het oor bereiken. Er is geen enkele reden om aan te nemen, dat lichtgolven enige overeenkomst vertonen met de ervaring, welke wij “iets zien” noemen, of geluidsgolven met die van het “iets horen”……….Een andere moeilijkheid hangt samen met de tijd. Wij zien en horen op dit ogenblik, maar wat wij thans zien en horen, gebeurde enige tijd geleden. Wanneer wij een ontploffing zowel zien als horen, zien wij haar eerst, en horen haar pas later. Ook al zouden wij aannemen, dat de meubels van onze kamer precies zijn, zoals zij er uit zien, kunnen wij dit niet aannemen van een nevelvlek op een afstand van miljoenen lichtjaren, waarvan het licht, dat ons thans bereikt, zijn uitgangspunt heeft verlaten voor er van enig menselijk leven sprake was. En het verschil tussen de nevelvlek en onze meubels is er slechts een van graad.
Bertrand Russel
Wij horen en zien alleen het verleden, want de licht- en geluidsgolven zijn altijd enige tijd onderweg voor zij ons bereiken. Als Doarmer het bovenstaande leest, realiseert hij zich weer hoe actueel Berkeley eigenlijk is. Als de lichtgolven van die verre sterren nooit een oog treffen, worden ze ook nooit “gezien” en wat zijn ze dan?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten