zondag, december 10, 2023

Staverje Spellen

Een tijdje geleden kwam Doarmer in gesprek met iemand over " de spelling der Nederlandsche taal ". Aanleiding was het zoveelste artikel in de pers over de slechte lees- en schrijfvaardigheid van de jeugd. De gesprekspartner kwam met de in zijn ogen simpele oplossing " schrijf zoals je het uitspreekt " en dan zouden alle problemen zo verdwijnen. Doarmer heeft in zijn lange leven deze oplossing al vaker gehoord, maar ligt dat wel zo simpel? Nemen we als voorbeeld de zin " wij lopen door de regen ". In grote delen van Nederland zou men deze zin dan zo spellen " wij lopu door regun ". Maar hoe zit dat in de oostelijke delen van het land? Ook kan de r een probleem zijn want hoe wordt deze r uitgesproken? In het oosten zou men de neiging hebben " meneer " als " munee " te spellen. De r rolt daar beslist niet. En hoe zit het met de z in Amsterdam? Ook vergeet men dat spellingen vaak samenhangen tussen woorden laten zien. In het Duits is Hände het meervoud van Hand. Als men het zou spellen als Hende dan is de samenhang minder duidelijk. Geen wonder dat het Duits met al die klinkerwisselingen tussen enkelvoud en meervoud de Umlaut gebruikt. Een voorbeeld hiervan is ook het Friese woord voor dag namelijk "dei ". Dit woord wordt uitgesproken als "dai". Donderdag is tongersdei en verjaardag is jierdei. Dat ziet er toch logisch uit maar nu de uitspraak, tongersdei wordt uitgesproken als "tonsju" en jierdei als "jidju". De spelling laat de samenhang zien, de uitspraak niet.

Geen opmerkingen: