vrijdag, september 01, 2006

Geheimschrift uit 1708

Mon Tres Cher Amy.

Les ennemis ne gardent plus aucuns mesures a l’egard de nos postes; ils les arretent et bien de fois ouvrent nos lettres; c’est la cause, que je me sers du chifre, qui vous est counu pour vous dire, que, de steait fen oûs slieught nog is, ‘t bread lits en dioer, net volle krud, het jild lits en dioer, en oûs oantastien fen de pleaets giet naet hurd oon, mar dat my meast in de holle spylt is oerkomen nei oûs hiem ; de waeters kant sil beswier oer to komen wesse. As y dit wol oertink, sa lieaewe y wol, dat de sliep naet graet is. So’t moegelyck wier, so moost er jitte krygers oon nomme weerde, al wier’t mar for fiouwer oof fiif moanne, sycker ist, dat soo wy’t uithadde oon’t forjier, det de find wol wetter in de wyn dwaen sil, het wyf oer sea wol twaa tredde en tweintigh of moor jaen, spreck hir fen oon de Frieunen en sis het oon joon confraters, so’t hir stiet. Je n’ay plus rien a vous dire, si ce n’est que je suis a jamias. Mon Cher Ulbe.

Ton Amy et Serviteur
Sicco van Goslinga

Deze brief, half in het Frans en half in het Fries geschreven, stamt uit 1708. Het is oorlog met de Fransen en de stad Lille wordt belegerd. Het leger had het moeilijk, te weinig eten en kanonnen , geen verbinding met het vaderland en bovendien wordt de post geopend door de vijand. Sicco van Goslinga gebruikt het Fries als geheimtaal om de problemen aan zijn neef Ulbe Aylva van Burmania te melden. Later als Sicco na de vrede met de Fransen in Parijs als afgezant ontvangen wordt, vertelt de Franse minister van buitenlandse zaken, dat het hun niet gelukt was dit geheimschrift te ontcijferen. Waar het Fries wel niet goed voor is!!!!

Bron: Dr.G.A. Wumkes: Paden fen Fryslân

1 opmerking:

Anoniem zei

Ook uit 1712 zijn dergelijke fragmenten bekend bijv. van Frederik Sirtema van Grovestins

"Souen jimme net voor saen of agt deiien brei (="brea") mey nimme kenne" en " Stiour mi reis 600 hinsers en meits datse te Mons voor trie deien itin voor de hinser mey nimme"