Njoggentsjinhûndertnjoggenennjoggentich

In 1999 liep Doarmer de marathon van Berlijn. Na afloop was hij zo stijf, dat hij een tijdlang als standbeeld heeft gewerkt in het park bij Schloss Sanssouci in Potsdam. Overigens als u dat jaartal in de taal van Doarmer kunt uitspreken, dan houdt niets u meer tegen.

Langstme Verlangen

Ik zei dat de wereld absurd was en ik liep daarmee op de zaak vooruit. De wereld is in zichzelf niet redelijk, dat is alles wat men erover kan zeggen. Absurd is echter de confrontatie van het irrationele en het hevige verlangen naar klaarheid, dat in het diepste innerlijk van de mens op antwoord wacht.

Albert Camus

De feralterearre bodder De beteuterde zwoeger

Van jongs af aan af is Doarmer een harde werker geweest, dat zit nu een keer in hem. Vroeger zag je hem ook nooit zonder zijn “skeppe”, want er was altijd wel iets te doen en samen met zijn “pake” heeft hij heel wat grond verzet. Op een goede dag wilde iemand deze ijver eens op de foto vastleggen, maar dat wilde Doarmer niet , hij is een stille zwoeger, en dus rende hij weg. Vlak voor de deur kreeg de fotograaf hem alsnog te pakken, vandaar die iets beteuterde blik op de bovenste foto. Later heeft hij zijn drang tot werken wat meer onder controle gekregen ( zie onderste foto).

Op jins brea krije Op zijn brood krijgen

Wat mensen gewoonlijk het lot noemen, is meestal alleen maar de som van hun eigen stomme streken…… Want ook al zouden we voor onze gemene streken pas in het hiernamaals hoeven te boeten, onze stomme streken krijgen we hier in deze wereld al op ons brood…. Niet hij die grimmig, maar hij die wijs uit zijn ogen kijkt ziet er afschrikwekkend en gevaarlijk uit, want het lijdt geen twijfel dat het menselijk brein een afschrikwekkender wapen is dan de klauwen van een leeuw….. Naast wijsheid is moed een voor ons geluk essentiële eigenschap.

Schopenhauer

Njoggenresom Met zijn negenen

Het meest lijken wij nog op kegels. In families, van negen ongeveer, zet men ons neer. Kort en houterig staan wij daar dan, met onze medekegels weten wij niets te beginnen. De klap die ons omver moet werpen, is lang tevoren uitgestippeld; stompzinnig wachten wij af; wij sleuren in onze val zoveel kegels mee als wij maar kunnen, de klap geven wij aan hen door, de enige aanraking die wij hun in een zo kortstondig bestaan gunnen. Men zegt, dat we weer overeind gezet worden. Maar als dat zo is, dan zijn wij in het nieuwe leven weer precies hetzelfde; alleen hebben wij onder de negen, binnen de familie, van plaats gewisseld, en zelfs dat niet altijd, en houterig en stompzinnig wachten wij weer op de oude klap.

Elias Canetti

Dizich Wazig

Wetenschappers begrijpen nog steeds niet volledig waar en hoe de omslag plaatsvindt, hoe en waarom de wereld van de kwantumonzekerheid overgaat in de wereld van het gezond verstand die we dagelijks ervaren. Ze kunnen ons niet vertellen hoe groot het aandeel van de menselijke waarneming is bij deze overgang , hoeveel “interpretatie” door de menselijke geest nodig is voor de transformatie, in hoeverre we zien wat we verwachten te zien in plaats van dat wat er werkelijk is. We weten dat we alles wat om ons heen gebeurt niet direct ervaren. Onze vijf zintuigen vormen ons enige contact met de buitenwereld en er is een heleboel nieuws dat ze niet doorgeven……. Wat gebeurt er nog meer om ons heen? Veronderstel dat het heelal in werkelijkheid een zinloze plaats is, anarchistisch, zonder betekenis, zonder orde en regelmaat, zonder richting zowel in ruimte als in tijd. Bestaat de mogelijkheid, dat de werkelijkheid zo is? En als dat zo is, waarom zien we dan zo’n hoop regelmaat?

K. Ferguson

Ferguson oppert de mogelijkheid dat onze hersenen zo geëvolueerd zijn, dat ze patronen zien, waar eigenlijk geen patronen zijn en dat dit vermogen ons een “evolutionair” voordeel heeft gegeven. Wij zouden dus geleerd hebben een kwantumwazigheid te interpreteren als een stoel.

Moude Mul

Doarmer las op het internet een Platduits gedicht en hij heeft geprobeerd het eerste gedeelte in het Fries te vertalen.

'k Wille in 't veurjaor in de weide lopen,
de bonte weide van mien Achterhookse land,
gael van de peerde- en paers van de pinksterblomen,
met kroos en dotterblomen an de waterkant.

'k Wille in de zommer in de zonne zitten,
dee schient ovver mien Achterhookse land,
waor de beeste staot te dreumen in de weide,
een peerd de kaore trok deur 't mulle zand.

'k Wol yn’e maaitiid yn’e greide rinne,
de bûnte greide fan myn Westfaalske lân,
giel fan’e hynste- en pears fan’e stiselblomkes,
mei kroas en lytse plompen oan’e wettersigge.

‘k Wol yn‘e simmer yn’e sinne sitte,
dy’t skynt oer myn Westfaalske lân,
der’t de bisten stean te dreamen yn’e greide,
in hynder de karre lûkt troch it moude sân.

Tsjoenders Tovenaars

Doarmer las in de krant dat de H.Vader bij zijn bezoek aan Angola gewaarschuwd heeft tegen heksen en tovenarij. Doarmer is het hier helemaal mee eens, want je hebt van die mensen die beweren dat ze wijn in bloed kunnen omtoveren of behekst water sprenkelen en dan krijg je een gekkenboel.

Antroposintrysk Antropocentrisch

Het “antropisch principe” is waarschijnlijk het sterkste argument voor de stelling dat we het heelal nooit kunnen waarnemen vanuit een ander dan een bevooroordeeld principe en dat ons gezichtspunt bepaalt wat we ontdekken. Het principe suggereert dat we het heelal ervaren zoals het is omdat wij bestaan. Dit is een iets andere manier om te zeggen dat als het heelal anders was geweest, we niet hier zouden zijn om het op te merken. We zien de waarden van de lading van het elektron, de sterkte van de zwaartekracht en de kosmologische constante zoals ze zijn, omdat wij er niet zouden zijn om deze waarden waar te nemen als ze anders waren geweest. We zouden onmogelijk een verzameling waarden kunnen waarnemen die erg verschillend was van wat we daadwerkelijk waarnemen. Dit gezegd hebbend, kun je je afvragen of we eigenlijk wel iets gezegd hebben. Sommige wetenschappers en filosofen houden vol dat we met dit alles niets gezegd hebben.

K.Ferguson

De betsjutting De betekenis

Daarom treffen dezelfde uiterlijke gebeurtenissen of omstandigheden ieder op een geheel andere wijze, en leeft een ieder, ook al is zijn omgeving dezelfde, toch in een andere wereld. Want alleen met zijn eigen voorstellingen, gevoelens en wilsuitingen heeft hij direct te maken. De dingen buiten hem hebben slechts in zoverre ze als aanleiding fungeren invloed op hem. De wereld, waarin iemand leeft, hangt in de allereerste plaats af van de manier waarop hij haar opvat en richt zich dus naar de verscheidenheid der geesten: hiervan is afhankelijk of de wereld arm, onbeduidend en vlak, ofwel rijk, interessant en betekenisvol zal uitvallen.

Schopenhauer

Hearre en sjen Horen en zien

Wij doen een gezichtsgewaarwording op, wanneer lichtgolven het oog bereiken, en een gehoorsgewaarwording, wanneer geluidsgolven het oor bereiken. Er is geen enkele reden om aan te nemen, dat lichtgolven enige overeenkomst vertonen met de ervaring, welke wij “iets zien” noemen, of geluidsgolven met die van het “iets horen”……….Een andere moeilijkheid hangt samen met de tijd. Wij zien en horen op dit ogenblik, maar wat wij thans zien en horen, gebeurde enige tijd geleden. Wanneer wij een ontploffing zowel zien als horen, zien wij haar eerst, en horen haar pas later. Ook al zouden wij aannemen, dat de meubels van onze kamer precies zijn, zoals zij er uit zien, kunnen wij dit niet aannemen van een nevelvlek op een afstand van miljoenen lichtjaren, waarvan het licht, dat ons thans bereikt, zijn uitgangspunt heeft verlaten voor er van enig menselijk leven sprake was. En het verschil tussen de nevelvlek en onze meubels is er slechts een van graad.

Bertrand Russel

Wij horen en zien alleen het verleden, want de licht- en geluidsgolven zijn altijd enige tijd onderweg voor zij ons bereiken. Als Doarmer het bovenstaande leest, realiseert hij zich weer hoe actueel Berkeley eigenlijk is. Als de lichtgolven van die verre sterren nooit een oog treffen, worden ze ook nooit “gezien” en wat zijn ze dan?

Foartsjirmerij Visioen

Hjoed binne de loften maaitiidsblau
as har eagen ,
betsjoend troch in leafdesliet
en de lêste bewinterjende blêden
twirkje yn in dûnsjende wyn,
wylst in hoeden sinne
it winterbleke oantlit befielt,
foartsjirmerij fan in simmer.

Jerne Gaarne

Wie weet diep te zijn, streeft naar helderheid; wie voor de menigte diep wil schijnen, streeft naar duisterheid. Want de menigte houdt alles voor diep, waarvan zij de bodem niet kan zien: zij is zo vreesachtig en begeeft zich zo ongaarne te water.

Nietzsche

De bernetiid De kindertijd

Ik nodig u uit een ervaring uit de kindertijd te herinneren, die u zich nog helder voor de geest kunt halen, die u nog kunt zien, kunt voelen, misschien zelfs kunt ruiken, alsof u er echt bij was. Al met al was u er destijds ook bij, ja toch? Hoe zou u zich het voorval anders kunnen herinneren? Maar ik heb sensationeel nieuws voor u : u was daar helemaal niet. Geen enkel atoom dat zich vandaag in uw lichaam bevindt, was erbij toen die gebeurtenis plaatshad….. Materie stroomt van de ene naar de andere plaats, en komt tijdelijk samen om uw lichaam te vormen. Dus wat u ook bent, u bent niet het spul waarvan u bent gemaakt.

S.Grand

Of het voor elk atoom opgaat, is de vraag, maar het idee is hoe dan ook interessant. Wij hebben een soort "golfkarakter".

It boartersplak De speelruimte

Heidegger spreekt over de tendens van het bestaan om voor zichzelf de afgrond van het niets te verbergen en zich binnen een schijn van zekerheid en geborgenheid in slaap te wiegen. De angst slaapt, zegt hij. Daartegenover wekt hij op tot het vermetele bestaan dat kiest voor de gevaarlijke speelruimte van de vrijheid. Je moet door de angst zijn heengegaan voordat je de kracht hebt je los te rukken van de afgoden die iedereen heeft en waar iedereen telkens weer naar terugsluipt.

Safranski

Doarmer heeft lang geleden een gedichtje geschreven, dat begon met de woorden:
Sjoch dizze nije doarmer
troch de dream,
tsjoend út it twiljocht,
sykjend nei it eigen fjoer

Vertaling:
Zie deze nieuwe doler
door de droom,
getoverd uit de schemering,
zoekend naar het eigen vuur

Die schemering, het Niets, blijft aanwezig, ook al “zijn” wij en ook al proberen wij om het te vergeten met behulp van onze afgoden zoals werken, vergaderen, studiewijzers etc.

De kar De keuze

Damasio betoogt dat het proces van rationeel kiezen doordrenkt is met emoties……. Volgens Damasio scheppen de hersenen talloze somatische markeringen – gevoelens van aantrekking of afstoting die de hersenen helpen bij hun berekeningen door veel van de mogelijke voorhanden keuzes kort te sluiten …… Somatische markeringen maken een beslissing aanzienlijk gemakkelijker door aan bepaalde uitkomsten een emotionele reactie te koppelen en verdere rationele beschouwing van het alternatief uit te sluiten…….Mensen handelen vaak tegen hun materiële eigenbelang in, uit woede omdat iemand anders een gekoesterde norm heeft overtreden of uit schuldgevoel als ze zelf een norm hebben overtreden.

Fukuyama

Antonio Damasio is een neuroloog, die o.a. het boek “Descartes’Error: Emotion, Reason and the Human Brain” heeft geschreven.

Dwaande bezig

Der dagen dagst nadert weer en als enthousiast lid van de plaatselijke Oranjevereniging is Doarmer al druk bezig om allerlei activiteiten te organiseren.

Dei sân Dag zeven

Als dan echter op de zevende dag God van al zijn werken gaat rusten, mogen we dat vooral niet op een kinderlijke manier zo verstaan dat God zich bij zijn werkzaamheden zou hebben ingespannen; Hij die sprak en het werd, sprak met een geestelijk en eeuwig woord, niet met een klinkend en tijdelijk.

Augustinus

Het woord was geestelijk en klonk niet volgens Augustinus.Er werd dus ook niet een bepaalde taal gesproken. Hierover heeft Doarmer wel andere opvattingen gehoord!!!!

De folsleine seis De volmaakte zes

Als er wordt verteld dat de werken van de schepping voltooid zijn door een zesvoudige herhaling van dezelfde dag, dan gebeurt dat vanwege de volmaaktheid van het getal zes, niet omdat God een tijdsverloop nodig zou hebben gehad – alsof Hij niet alles ineens had kunnen scheppen, waarna het geschapene door zijn regelmatige bewegingen de tijden had gevormd – maar omdat door het getal zes de volmaaktheid van zijn werken wordt betekend. Zes is namelijk het eerste getal dat vol wordt gemaakt door zijn eigen delen, dat wil zeggen door zijn zesde deel, zijn derde deel en zijn helft, respectievelijk één, twee en drie, die bij elkaar opgeteld zes geven.

Augustinus

Zes is het volmaakt getal zegt Augustinus en Doarmer vindt daarom ook dat het onderw.volk wel wat meer waardering mag tonen voor leerlingen, die “voor een zesje werken”.

De bruorren De broers

Vanmiddag is Doarmer in een buurdorp geweest en hij kwam daar allemaal mensen uit het heitelân tegen , die hij kende , zelfs de tillevyzje was meegekomen. De jongeman op bovenstaande foto nam deel aan een wedstrijd in het buurdorp en op de foto is te zien, dat hij het na de wedstrijd ook nog druk had. Zijn broer Herre deed ook mee, zie bovenste foto.

Bibleteek Bibliotheek

Van het internet:

Prijsuitreiking Willem Wilmink Dichtwedstrijd

(Zondag 15 maart. 15.00 uur)

Voor de dertiende keer organiseert de Bibliotheek te A., samen met De Twentsche Courant Tubantia de jaarlijkse dichtwedstrijd naar aanleiding van een gegeven regel door een gastdichter. De gastdichter van 2009 is Theo Nijland, aangewezen door de vorige gastdichter Maarten van Roozendaal. De regel die hij heeft bedacht luidt: Wat als ik deze nu nog lege regel niet geschreven had?

Locatie: Bibliotheek te A.

Toegang: € 7,00

Bibliotheekleden € 5,00

Jin fersinne Zich vergissen

Als ik mij namelijk vergis, dan ben ik. Wie niet is, kan zich immers ook onder geen beding vergissen, en ik ben dus, als ik mij vergis. En omdat ik dus ben, als ik mij vergis, kan ik me onmogelijk vergissen in de uitspraak dat ik ben, aangezien vaststaat dat ik ben, als ik me vergis. Omdat ik dus, zelfs als ik me zou vergissen, iemand zou zijn, iemand die zich vergiste, vergis ik mij ongetwijfeld niet door te zeggen dat ik weet dat ik ben.

Aurelius Augustinus ( 354 – 430): De civitate Dei

Ik………, dus ik ben. Ja, vult u maar in. De kerkvader zet in op het “vergissen”. Doarmer vindt het maar moeilijk, is hij, doordat hij waargenomen wordt (Berkeley), is hij omdat hij denkt (Descartes) of heeft Augustinus gelijk? Omdat Doarmer zich nogal eens vergist, klinkt die laatste opvatting heel sympathiek , want wie wil nu niet graag “zijn”? Probleem blijft natuurlijk, wat is er aan de hand met al die mensen, die zich nooit vergissen.

Faasje Vaart

Het was op 18 juni in het jaar 1988, het was een warme dag en Doarmer liep een halve marathon . De volgende dag stond deze foto in de krant. Aan de gezichten is te zien, dat er “gevochten” werd. Doarmer eindigde overigens als zesde bij deze wedstrijd en als hij deze foto ziet nu hij een oude man is geworden met de daarbij behorende beperkingen, verzucht hij “ wêr is de faasje bleaun?”

Opwoeksen Opgewassen

Als je inziet dat het feitelijke leven eigenlijk altijd op de vlucht is voor het principiële, zul je ook niet vreemd opkijken dat de ommekeer, waarin het juist wordt toegeëigend , er niet “zomaar “ is.

Heidegger

Maar valt die ommekeer misschien zo zwaar omdat het leven vermoedt dat er daar in het hart van zichzelf “niets” is, een leegte, een horror vacui die het naar buiten jaagt, op zoek naar invulling? Moeten we om opgewassen te zijn tegen het leven niet voor onszelf verhullen wat ons naar buiten jaagt, de wereld in, waar we altijd wel voor iets moeten zorgen? Heidegger spoort ons ertoe aan om dat wat we elke dag serieus nemen, zo te bekijken dat we daardoor datgene waar we zo serieus voor zorgen niet meer op dezelfde manier serieus kunnen nemen.

Safranski

Jitris it gearswylsel Nog eens het samenraapsel

Nadat Doarmer door Spion X erop attent is gemaakt, dat zich in de rozenkrans wellicht een verborgen camera bevindt, is hij op nader onderzoek uitgegaan en inderdaad, de beelden liegen niet! Men heeft op een laaghartige manier misbruik gemaakt van de religieuze gevoelens van Doarmer!

Gearswylsel Samenraapsel

Weromlûke Terugtrekken

Als het zelf zich terugtrekt uit het Men en tot zichzelf komt, waar komt het dan aan? Heideggers antwoord luidt: bij het bewustzijn van de sterfelijkheid en de tijd, bij het inzicht in de onbetrouwbaarheid van alle civilisatorische voorzorgsmaatregelen van het bestaan….. het vindt de afgrond van de vrijheid……. Het gaat bij de Heideggeriaanse eigenlijkheid feitelijk niet primair om het goede en ethisch juiste handelen, maar om het openbreken van kansen voor grote ogenblikken, het gaat om de intensivering van het bestaan.

Safranski over Heidegger.

De eendagsvlieg Doarmer kan zich wel in deze woorden vinden, hij vertrouwt al die voorzorgsmaatregelen zoals pensioenen, spaarloonregelingen etc. ook niet en dat ethisch juist handelen lukt alleen maar, als je oppervlakkig naar jezelf kijkt.